5 Vragen over het handelsverdrag tussen Japan en Europa

Voor veel bedrijven die zaken doen met het land van de rijzende zon, sushi en sake lijkt dit goed nieuws. Wat houdt het handelsverdrag precies in?

Hoe ziet de Japanse markt eruit?

Dat Japan een van de grootse wereldeconomieën heeft was u waarschijnlijk al duidelijk. Met ruim 127 miljoen (!) inwoners neemt Japan de vierde plek in de wereldwijde economie. Japan is na China de grootste Aziatische handelspartner van Europa. Wereldwijd gezien staat het land zelfs op de zesde plek in de handel met Europa.

Samen zijn de Europese Unie en Japan goed voor ongeveer een kwart van het wereldwijde BBP (bruto binnenlands product). Japan verscheept vooral machines, elektrische machines, motorvoertuigen, chemicaliën, optische en medische instrumenten naar de EU. Vanuit de EU gaan er vooral motorvoertuigen, (elektrische) machines, geneesmiddelen, optische en medische instrumenten naar Japan.

Wist u dat:

De jaarlijkse waarde van de EU-uitvoer van goederen naar Japan € 58 miljard is. Voor diensten ligt die waarde op zo’n € 28 miljard.
Er ruim 600.000 banen in de EU verbonden zijn aan uitvoer naar Japan. Japanse bedrijven die gevestigd zijn in de EU bieden werkgelegenheid aan ruim 550.000 mensen.
De voorspelde stijging van de EU-uitvoer naar Japan ligt tussen 16% en 24%. Voor verwerkte voedingsmiddelen naar Japan ligt dat zelfs tussen 170% en 180% of tot € 10 miljard extra.
Bijna 74.000 EU-bedrijven exporteren naar Japan. 78% hiervan zijn kleinere bedrijven.
De Europese Unie heeft een delegatie in Japan.
Handelsbetrekkingen maken deel uit van de algemene politieke en economische betrekkingen van de EU met Japan.
Japan is lid van de Wereldhandelsorganisatie.

Tegen welke problemen lopen Europese bedrijven aan als ze willen handelen met Japan?

Ondanks bovenstaande statistieken, lopen Europese bedrijven vaak aan tegen handelsbelemmeringen bij de export naar Japan. Denk bijvoorbeeld aan hoge invoerrechten of procedures en standaarden die verschillen van de internationale normen, waardoor ze moeilijk kunnen concurreren.

In bepaalde branches ervaren bedrijven ook technische handelsbelemmeringen zoals de vereiste afzonderlijke vergunningen voor verschillende variëteiten van een product (bijvoorbeeld citrusvruchten). Of het blokkeren van buitenlandse bedrijven van het verkrijgen van overheidscontracten in sommige sectoren.

Hoe ziet het handelsverdrag eruit?

De EU wil dat de handelsovereenkomst met Japan zich van bovengenoemde onnodige obstakels voor de Europese export bevrijdt. Europese bedrijven kunnen daardoor meer goederen en diensten verkopen aan Japan. Op de website van de Europese Commissie staat de samenvatting van het handelsverdrag. U kunt dit via deze link bekijken (Engels).

Samengevat gaat het handelsverdrag bijdragen aan:

Weg met de hoge invoerrechten
De hoge invoerrechten voor Europese producten als wijn, pasta, chocola, schoenen en lederen producten maken ze daar flink duurder. De EU wil dat Japan zijn tarieven voor een breed scala aan producten schrapt, zodat Europese producten meer concurrerend kunnen zijn. En dat maakt het voor Europese producenten en exporteurs gemakkelijker om hun goederen in Japan te verkopen.
Verwijder alle handelsbelemmeringen
De belangrijkste obstakels voor EU-bedrijven die actief willen zijn op Japanse markt, blijken de Japanse regels en voorschriften. Deze verschillen van de internationale normen en praktijken, waardoor ze in de praktijk vaak moeilijk na te leven zijn. Sommige bedrijven zeggen zelfs dat deze regels het 1030% duurder maken om naar Japan te exporteren. De meeste EU-normen zijn gebaseerd op internationale normen, echter de Japanse wijken hiervan af. Dit maakt het voor exporteurs moeilijk en duur aangezien zij afzonderlijke productielijnen moeten opzetten voor de Japanse markt. De EU wil verbeteringen op meer dan 70 gebieden waar Japanse handelsbelemmeringen het moeilijk maken voor Europese exporteurs. Ook wil de EU dat Japan zijn normen in overeenstemming brengt met de internationale normen.
Laat zien dat de EU en Japan protectionisme verwerpen
In een tijd waarin de protectionistische druk toeneemt, stuurt de handelsovereenkomst tussen de EU en Japan een duidelijk signaal de wereld in. Namelijk dat twee van ‘s werelds grootste economieën deze vorm van marktbescherming verwerpen en open staan voor handel op basis van eerlijke regels en hoge normen.

Welke gevolgen heeft het verdrag voor bedrijven in Europa?

Met name de kleinere exporteurs worden zelfs door kleine belemmeringen onevenredig hard getroffen, omdat ze vaak geen tijd en middelen hebben om ze te overwinnen. Daarom heeft de EU onderhandeld over een speciaal hoofdstuk voor hen in de overeenkomst.

De EU wil dat de overeenkomst:

het voor exporteurs gemakkelijker maken te achterhalen welke Japanse regels op hun product of dienst van toepassing zijn
de Japanse regelgeving transparanter maakt
de Japanse douaneprocedures vereenvoudigt

De Europese Commissie heeft overigens ook een infographic gemaakt over het handelsverdrag:

Zorgt het verdrag ook voor investeringen tussen Europa en Japan?

De overeenkomst maakt het voor Europese en Japanse bedrijven gemakkelijker om in elkaars markten te investeren. De verwachting is dat hierdoor meer Japanse bedrijven in Europa kunnen investeren of productie in de EU kunnen opzetten.

De overeenkomst bevat ook enkele bepalingen over ‘corporate governance’. Het doel is investeringen aan te trekken en aan te moedigen door het beleggersvertrouwen te vergroten en het concurrentievermogen te verbeteren. Op deze manier kunnen investeerders de kansen benutten die de handelsovereenkomst biedt.

De EU is vastbesloten om haar nieuwe benadering van investeringsbescherming en geschillenbeslechting – een rechtbank voor investeringsgerechten – in al haar nieuwe handelsovereenkomsten te integreren. Het systeem van de investeringsbank zou een meer voorspelbare omgeving creëren voor beleggers.

Bron: European Commission